Wat doet een stress of een burn-out met je relatie?

Het lezen van dit artikel neemt ongeveer 8 minuten van je tijd in beslag.

In de hectische wereld waarin we leven, ontkomen velen niet aan stress en de mogelijke gevolgen daarvan voor hun relaties. Recentelijk onderzoek, zoals gepubliceerd in het vakblad Social Psychological and Personality Science, werpt nieuw licht op hoe langdurige stress en burn-out niet alleen direct gedrag beïnvloeden, maar ook de perceptie van een partner kunnen veranderen.

Het bekende spillover– of overloopeffect in de psychologie komt voort uit de gedachte dat onze eigen emoties een impact hebben op hoe anderen om ons heen zich voelen. Kort lontje, chagrijn en ongeduld, typische symptomen van stress, kunnen zich manifesteren in onaangenaam gedrag dat de sfeer in een relatie beïnvloedt.

Stress verandert perceptie van partner

De nieuwe bevindingen tonen echter aan dat langdurige stress, veroorzaakt door factoren als werk, financiële druk of een burn-out, meer doet dan alleen de directe interacties beïnvloeden. Het versterkt spanningen binnen de relatie en belemmert positieve communicatie. Daarnaast wijst het onderzoek op een veranderde perceptie van de partner bij gestreste individuen. Een gestrest persoon blijkt vaker negatief gedrag van de partner op te merken, waardoor een neerwaartse spiraal van negativiteit ontstaat.

Lees ook: Vitamine D bij trauma, PTSS en depressie |

Onderzoek naar stress in relaties

Hoofdonderzoeker dr. Lisa Neff van de University of Texas benadrukt in haar onderzoek dat de impact van stress op relaties meer is dan alleen gedragsverandering. Gestreste individuen blijken selectiever te zijn in het opmerken van gedrag en zijn geneigd negatieve acties van hun partner te benadrukken of uit te vergroten, zoals het verbreken van beloftes, boosheid tonen en kritiek uiten.

In studie 1 heeft haar onderzoeksteam met behulp van dagboekgegevens, gekeken naar de samenhang tussen dagelijkse tevredenheid en specifieke evaluaties van relaties bij 146 pasgetrouwde stellen. Uit analyses bleek dat dagelijkse tevredenheid sterker samenhing met de perceptie van specifieke relatie-ervaringen bij stellen die meer stress ervaarden.

In studie 2 heeft dr. Lisa Neff en haar team de associatie tussen reactievermogen en stress binnen een persoon bekeken met dagboeken die gedurende 7 dagen op 3 verschillende momenten over 4 jaar werden verzameld bij 82 stellen. De reactie van mensen op dagelijkse relatie-ervaringen was sterker wanneer ze meer stress dan normaal ervaarden. Deze bevindingen bleven consistent, zelfs nadat we rekening hielden met verschillende individuele factoren die reactievermogen beïnvloeden. Deze resultaten benadrukken hoe externe stress adaptief functioneren in een relatie kan beperken.

Bewustwording om stress te verminderen

De bevindingen suggereren dat bewustwording van dit fenomeen een eerste stap kan zijn om de negatieve impact van stress op relaties te verminderen. Dr. Neff benadrukt echter dat verder onderzoek nodig is, met name bij langdurig getrouwde stellen, om de volledige reikwijdte van de schadelijke effecten van stress op relaties te begrijpen. Maar ook enkele volgers geven via Instagram aan dat bewustwording een belangrijke factor is om met stress om te gaan in een relatie.

Burn-out als gevolg van stress

Een burn-out treedt op wanneer iemand langdurige stress ervaart, zowel vanuit werk als andere verplichtingen. Onderzoekers beschrijven het als bestaande uit drie hoofdkenmerken:

• zich uitgeput/overweldigd voelen,
• zich emotioneel terugtrekken
• een algemeen gevoel van cynisme hebben.

Dit derde aspect is cruciaal: iemand die opgebrand is op het werk is niet alleen moe. Ze zijn zo overweldigd dat ze beginnen te twijfelen aan waar het allemaal voor is en of het zelfs de moeite waard is. Ze hebben hun motivatie verloren.

| Lees ook: In 21 dagen zelf je zenuwstelsel kalmeren, hoe doe je dat? |

Invloed van een burn-out op je relatie

Historisch gezien werd burn-out als problematisch beschouwd vanwege de tol die het eist van iemands mentale gezondheid en omdat het mensen minder hard laat werken op hun werk. Meer recent onderzoek heeft echter gevonden dat de angst, depressie en het gevoel van afstandelijkheid door burn-out ook doorsijpelen naar intieme relaties. Dit is logisch als je bedenkt dat onze gevoelens, ongeacht hun herkomst, met ons meegaan naar alle aspecten van ons leven. Hoewel we proberen werk en familie te scheiden, zijn we uiteindelijk maar één persoon.

De impact die burn-out heeft op ons leven wordt versterkt door de beperkte aard van onze tijd en energie. Uiteraard, wanneer we tijd en energie investeren in één gebied (bijvoorbeeld werk), hebben we er minder van beschikbaar voor andere gebieden, zoals relaties. Dit is zelfs waar als we van ons werk houden en er plezier uit halen. Werk vereist energie en energie is eindig.

Een burn-out neem je mee naar huis

Het heen en weer van emoties tussen ons werk en relaties verloopt in twee richtingen. Wanneer je partner gestrest is op het werk, zijn ze minder aangenaam om bij te zijn thuis. Daarnaast, wanneer iemand worstelt in zijn relatie, heeft hij minder energie en focus om aan het werk te besteden. Dit benadrukt allemaal dat we geen robots zijn. We komen niet uitgerust met unieke programmering voor elk gebied in ons leven. Onze energie, stemmingen en motivatie putten allemaal uit hetzelfde reservoir.

De ironie is natuurlijk dat wanneer burn-out vanuit het werk doorsijpelt in onze relaties, het de effectiviteit van datgene wat we het meest nodig hebben, beperkt. De steun die voortkomt uit een gezonde relatie voedt onze energie en veerkracht. Het helpt ons om te gaan met andere levensstressoren. Maar zelfs de beste relaties lijden wanneer een of beide partners zich opgebrand voelen. Daarom is het herkennen van de tekenen ervan van cruciaal belang.

Signalen dat burn-out invloed heeft op je relatie

1. Je irriteert je snel aan je partner: Gedragingen die normaal gesproken klein lijken (zoals de dop van de tandpasta laten liggen, handdoeken op de grond laten liggen, luid kauwen) voelen plotseling monumentaal irritant aan. Je vermogen om het kleine onvolkomenheden van je partner te negeren of eraan voorbij te gaan, lijkt onmogelijk.
2. Minder enthousiasme: Je voelt je minder enthousiast om dingen met je partner te doen die jullie normaal gesproken leuk vinden. Rituelen die je normaal gesproken samen leuk vindt, zoals een show kijken, uit eten gaan of samen sporten, lijken ineens minder aantrekkelijk. Je voelt je ofwel te uitgeput om ze te doen of ze lijken zinloos en/of niet zo leuk.
3. Teruggetrokken en afwezig: Je voelt je emotioneel teruggetrokken en kunt geen verbinding maken. Het idee om je gedachten en emoties met je partner te delen lijkt zinloos. Je hebt niet langer het gevoel dat ideeën met hen bespreken nuttig of behulpzaam is. Je hebt het gevoel dat ze het niet zullen begrijpen, niet genoeg zullen geven of dat het gewoon niet de moeite waard is.
4. Verminderd libido: Je hebt minder interesse in seks. Burn-out verhoogt stresshormonen, met name cortisol, die de meeste seksuele gevoelens kunnen uitschakelen. Depressie dempt ook het libido, waardoor het moeilijk is om van seks te genieten.

Hoewel burn-out traditioneel voortkomt uit werk, kan het ouderschap of het zorgen voor familieleden (mantelzorg) ook leiden tot een burn-out. Ironisch genoeg kan het gevoel onderbelast te zijn, zowel op het werk als in het leven, ook tot burn-out leiden: verveling kan een belangrijke bron van stress zijn. Over het algemeen wordt dit een bore-out genoemd.

| Lees ook: NLP om conflicten sneller op te lossen en communicatie te verbeteren |

Hoe hiermee om te gaan?

Om stress of een burn-out niet van invloed te laten zijn op je relatie, kun je verschillende stappen ondernemen. Hier zijn enkele suggesties:

1. Open communicatie: Praat met je partner over je stress en eventuele burn-out. Vertel hen hoe je je voelt en wat je nodig hebt. Open communicatie helpt om begrip op te bouwen en samen oplossingen te vinden.
2. Stel realistische verwachtingen: Heroverweeg je verwachtingen, zowel op het werk als in je persoonlijke leven. Probeer realistische doelen te stellen en accepteer dat je niet alles perfect kunt doen. Dit vermindert de druk en stress.
3. Prioriteiten stellen: Identificeer de belangrijkste aspecten van je leven en relatie. Focus op wat echt belangrijk voor je is en besteed daar je tijd en energie aan. Laat minder belangrijke zaken los.
4. Neem pauzes: Gun jezelf tijd om te rusten en te ontspannen. Dit kan een korte pauze op het werk zijn of een ontspannen avond thuis. Het helpt om je stressniveau te verlagen en je opnieuw op te laden.
5. Zoek professionele hulp: Als stress of een burn-out te overweldigend wordt, overweeg dan professionele hulp van een therapeut of coach. Zij kunnen je ondersteunen bij het omgaan met stress en het ontwikkelen van coping-mechanismen.
6. Deel taken: Verdeel taken en verantwoordelijkheden met je partner. Samenwerken bij huishoudelijke taken en andere verplichtingen verlicht de last en creëert een gevoel van samenhorigheid.
7. Quality time: Reserveer bewust tijd voor quality time met je partner. Of het nu gaat om een ontspannen wandeling, een gezamenlijke hobby, of gewoon tijd samen doorbrengen, het versterkt de band en biedt een welkome afleiding van stress.
8. Zelfzorg: Zorg goed voor jezelf door voldoende te slapen, gezond te eten en regelmatig te bewegen. Fysieke gezondheid heeft invloed op mentaal welzijn en kan helpen bij het verminderen van stress.
9. Creëer een ondersteunend netwerk: Zoek steun bij vrienden, familie of collega’s. Het delen van je gevoelens en ervaringen met anderen kan een bron van begrip en steun zijn.
10. Leer stressmanagementtechnieken: Ontwikkel vaardigheden voor stressmanagement, zoals ademhalingsoefeningen, meditatie of yoga. Deze technieken kunnen helpen om stress te verminderen en emotionele balans te herstellen. Wil je echt een duurzame oplossing? Dan is het No Stress programma van onze partner Bureau Breinfijn iets voor jou.

Een duurzame oplossing tegen langdurige stress & burn-out

Hoe jij ervoor kunt zorgen dat gevoelens van onrust, stress en spanning verminderen, zonder dat ze telkens als een boemerang terugkeren, is door voor een duurzame oplossing te kijken met bewezen methodes en technieken. Misschien lukt het jou om een aantal maanden yoga te doen of om vaker te wandelen of mediteren. Een mindfulness cursus heb je misschien ooit eens gedaan. Maar structureel stress de baas blijven en geestelijke balans behouden vergt meer dan dit.

Het No Stress programma is het meest volledige programma wat Bureau Breinfijn biedt, inclusief persoonlijke online begeleiding. Het programma bestaat uit:

• 28 online modules met diverse lessen per module
• Live coaching calls voor persoonlijke begeleiding
• Gratis deelname aan diverse workshops, zoals onder andere: hormonen de baas, omgaan met perfectionisme en verbetering van slaapkwaliteit
• Bonus module: leren luisteren naar je intuitie
• Hypnose audio ‘Rust in lichaam en brein’
• Micro Breaks om je zenuwstelsel te kalmeren

Meer info over het programma of direct investeren in je mentale gezondheid doe je hier: No Stress van Bureau Breinfijn.