Bioenergetics: dé oplossing bij trauma en stress

Het lezen van dit artikel neemt ongeveer 5 minuten van je tijd in beslag.

We begrijpen dat het niet altijd gemakkelijk is om emotioneel evenwicht te vinden, vooral na pijnlijke ervaringen. Daarom is bioenergetics zo interessant; een baanbrekende vorm van lichaamsgerichte therapie die zich richt op het herstel van veerkracht na trauma en stress.

Het woord “bio-energetisch” vindt zijn oorsprong in de Griekse woorden voor leven (“bios”) en energie (“energeia”). Bio-energetische therapeuten maken gebruik van beweging, ademhalingsoefeningen, aanraking en dialoog om hun cliënten te helpen fysieke spanning los te laten die mogelijk bijdraagt aan emotionele en mentale onrust.

Bio-energetische therapie is gebaseerd op de theorie dat fysieke en emotionele gezondheid met elkaar verbonden zijn. Als we fysiek gezond zijn, kunnen we beter omgaan met stress en emoties. Omgekeerd, wanneer we emotioneel gezond zijn, functioneert ons lichaam ook beter.

Het doel van bio energetische therapie

Het doel van bio-energetische therapie is om cliënten te helpen fysieke en emotionele spanning los te laten die problemen kan veroorzaken. Bio-energetische therapie kan nuttig zijn voor uiteenlopende problemen, waaronder angst, depressie, stress, woedebeheersing en trauma. Het kan ook worden ingezet om de algehele fysieke gezondheid te verbeteren.

| Lees ook: Trauma verwerken: een pad naar herstel & veerkracht |

Bioenergetics therapie

De kern van bioenergetics therapie is eenvoudig maar diepgaand: het geloof in de nauwe verbinding tussen je innerlijke emoties en de manier waarop je lichaam zich uitdrukt. Je hebt misschien gemerkt dat je soms je gevoelens probeert te vermijden of te negeren, maar je lichaam liegt nooit. Het draagt de sporen van je ervaringen en laat zien hoe je je voelt, zelfs als je dat zelf niet altijd beseft.

Ontwikkeld door Dr. Alexander Lowen, een visionaire Amerikaanse arts, heeft bioenergetica de conventionele benadering van psychotherapie verrijkt. Lowen begreep dat begrip alleen niet genoeg is – verandering is essentieel. Hij bouwde voort op de revolutionaire inzichten van Wilhelm Reich en ontdekte hoe jeugdervaringen kunnen leiden tot lichamelijke spanningen en emotionele blokkades die je groei belemmeren. Het is een kans om in contact te komen met emoties die je misschien hebt weggestopt.

Spanningen in het lichaam ontstaan al tijdens jeugd

Wilhelm Reich betoogde dat kinderen die hun gevoelens niet vrij kunnen uiten vanwege hun (onveilige) omgeving, zich aanpassen om de liefde en warmte van hun opvoeders niet te verliezen. Dit leidt tot lichamelijke spanning en een onderdrukking van de ademhaling. Hierdoor wordt de oorspronkelijke emotionele expressie onderdrukt. Dit patroon wordt een vast onderdeel van iemands gedrag, ook wel het karakter genoemd, en wordt onbewust herhaald.

Met scherpe observatie ontdekte Dokter Alexander Lowen dat specifieke spanningen in het lichaam verband hielden met ervaringen uit de kindertijd. Externe invloeden hadden de vrije uitdrukking van gevoelens onderdrukt. Hij herkende ook dat het lichaam destijds beperkte fysieke mogelijkheden had om deze emoties te uiten. Hieruit onderscheidde hij verschillende karakterpatronen.

Wat houdt bioenergetics in?

In bio-energetica worden diverse aspecten van energie bestudeerd, zoals:

1. Energieproductie: dit houdt in hoe cellen en organismen energie produceren. Dit gaat via processen zoals fotosynthese (bij planten), celademhaling (bij dieren en mensen) en chemosynthese (bij sommige micro-organismen).
2. Energieopslag en -overdracht: hoe energie wordt opgeslagen in moleculen zoals ATP (adenosinetrifosfaat). Maar ook hoe het wordt overgedragen tussen cellen en weefsels om verschillende functies te ondersteunen. Denk aan spiercontractie, zenuwimpulsen en metabolisme.
3. Energieverbruik en -omzetting: op welke wijze mensen energie gebruiken voor groei, beweging, reproductie, en andere biologische processen. Dit omvat ook het begrijpen van metabole routes en biochemische reacties die plaatsvinden om energie vrij te maken en om te zetten in bruikbare vormen.
4. Thermodynamica: het bestuderen van de principes van thermodynamica binnen biologische systemen, inclusief concepten zoals entropie, warmteuitwisseling en energiestromen.

Hoe werkt bioenergetics therapie?

Bio-energetische therapie is een holistische benadering die de connectie tussen lichaam en geest verkent en tracht te herstellen. Het doel van deze therapie is om emotionele en mentale spanningen die zich in het lichaam hebben vastgezet, los te laten en zo een gezondere balans te bevorderen. Dit is hoe bio-energetische therapie eruit kan zien:

• Aarding (grounding): ‘Grounding’ verwijst naar het proces van verbinding maken met de aarde om innerlijke balans en ontspanning te bevorderen. Het omvat bewust aandacht schenken aan het huidige moment en fysiek contact maken met de aarde, bijvoorbeeld door middel van lichaamsbeweging, aanraking of ademhalingsoefeningen. Deze verbinding met de aarde helpt stress te verminderen doordat het overtollige energie en spanning in het lichaam afvoert. Het bevordert een gevoel van stabiliteit en aanwezigheid, waardoor de geest kalmeert en stress losgelaten kan worden.
• Sensorische bewustwording: hierbij helpt de therapeut cliënten om zich meer bewust te worden van hun lichaamssensaties, inclusief gevoelens, geluiden, geuren en smaken. Dit kan hen helpen om spanning los te laten en meer gegrond te worden.
• Movement: deze techniek houdt in dat spanning wordt losgelaten door beweging. Je therapeut kan je laten lopen, rennen of dansen om woede of frustratie uit te drukken. Of je zou een kussen kunnen schoppen of slaan om energie of opgekropte emoties vrij te geven.
• Fascia Release: fascia is het bindweefsel dat zich door het hele lichaam bevindt en organen, spieren en botten omhult. Het kan spanning vasthouden als reactie op fysieke en emotionele stress. Fascia release, ofwel het loslaten van spanning in de fascia, is gericht op het herstellen van de natuurlijke beweging en stroming in het lichaam. Dit kan worden bereikt door middel van manuele technieken, stretching en oefeningen die gericht zijn op het ontspannen en losmaken van vastzittende fascia. Door het combineren van fascia release-technieken met de holistische aanpak van bio-energetische therapie, kun je een diepgaande en meer alomvattende bevrijding van fysieke en emotionele spanning ervaren. Dit draagt bij aan een betere algehele gezondheid en mentaal welzijn.
• Aanraking: deze techniek houdt in dat de therapeut ondersteunend contact maakt met een cliënt. Het doel is om hen te helpen zich gegrond te voelen in het huidige moment. Bijvoorbeeld wanneer een therapeut zijn of haar hand dichtbij of tegen het lichaam van een cliënt houdt. Dan wordt tijdens een expressieve beweging “ondersteunend contact” toegepast.
• Breathwork: in bio-energetische therapie is ademwerk een essentieel onderdeel van het proces om stress te verlichten en jezelf te bevrijden van opgekropte emoties. Door bewust te ademen, open je de deur naar diepliggende spanningen en laat je ze geleidelijk los. Dit helpt niet alleen om je lichaam te ontspannen, maar geeft je ook de ruimte om negatieve energie los te laten en plaats te maken voor positieve, vernieuwende krachten.

Waarom kiezen voor bioenergetic bodywork?

Bioenergetics therapie kan potentieel zeer waardevol zijn voor vrouwen (en mannen uiteraard ook) die behoefte hebben om spanning en stress los te laten die gerelateerd zijn aan pijnlijke of traumatische emotionele ervaringen. Deze therapie kan nuttig zijn voor vrouwen die specifieke uitdagingen ervaren waarbij het lichaam en emoties betrokken zijn, zoals:

• Chronische pijn en andere lichamelijke klachten
• Eetstoornissen
• Angst en depressie
• Rouwverwerking
• Chronische stress als gevolg van relatieproblemen
• Burn-out klachten
• Fibromyalgie na/door trauma, lees ook dit artikel: Trauma bonding & fibromyalgie; wat is de link? – Vidya
• Overprikkeld zenuwstelsel na narcistisch misbruik of ander trauma
• Posttraumatische stress
• Verslavingen, inclusief drugs- en alcoholmisbruik
• OCD (obsessieve-compulsieve stoornis)

| Lees ook: Wat doet vitamine D bij trauma, PTSS en depressie |